ŞEYH SAİD HAREKETİ

Adı geçen kitap araştırmacı yazar Seyîdxan Kurij'in 20 yıllık bir çalışmasının ürünüdür. Seyîdxan Kurij kendisini böyle bir çalışma yapmaya iten faktörleri kitabın önsözünde şöyle dile getiriyor: “Ben Çewlig'ın Kur köyünde doğup büyüdüm. Bizim köy 1925 Kürt Ulusal Hareketi'nden en çok etkilenen köylerden biridir. Daha önce yaptığım ve bu kitapta yer alan röportajlarda da dile getirildiği gibi, 1925 baharında Kur köyünde 32 kişi esir alındıktan sonra bazıları kurşunlanarak, bazıları da süngülenerek öldürülmüştür. Ayrıca bütün köy içindekiler ile birlikte yakılmıştır. Benim kuşağım ve benden önceki nesiller devletin yaptığı bu zülüm, zorbalık ve vahşet hikayelerini dinleyerek büyüdü. Tabii ki madalyonun bir de öbür yüzü var. Yenilgi ile sonuçlansa da, bütün ulusal kurtuluş hareketlerinde olduğu gibi Kürdistan Ulusal Kurtuluş Hareketi'nde de kahramanlık efsaneleri dilden dile dolaşıyordu. Bizim cemaatlerimizin bir konusu, devletin yaptığı zulüm iken, diğer konusu özelikle Yado, Sehdin Telha ve arkadaşlarının direniş efsaneleri idi. Cemaatlerde biz Şeyh Said, Yado, Şeyh Şerif, Sehdin Telha vb. kahramanlık efsanelerini dinleyerek büyüdük. Bizim için en büyük kahramanlar bunlardı, idollerimiz bunlardı. Ben böyle bir ruh hali ile büyüdüm. Gençlik yıllarımda Kürt hareketi ile tanışıp bu yaşananları anlamaya çalışınca, canlı tanıkları dinlemek ve bu kahramanları bugünkü nesillere tanıtmak benim için vazgeçilmez bir istek oldu. İşte bu çalışma böyle bir ruh hali ile ortaya çıktı”.

Şeyh Said Hareketi (Tanıkların Anlatımı ile) kitabı 1925 Kürt Ulusal Hareketi üzerine yapılımış bir araştırma yazısı, Elazığ – Palu Cephesi askeri sorumlusu ve daha sonraki partizan savaşının önderlerinden Yado hakkında yapılmış bir çalışma ve canlı tanıklar ile yapılmış röportajlardan oluşuyor. Anlatımcılar, 1925 hareketini bizzat yaşamış insanlar veya adı geçen kahramanların yakınlarıdır. Kitap da dipnotlar ile bazı tarihi olaylarda aydınlatılıyor. Ayrıca adı geçen kahramanların portrelerine ve onlar üzerine yakılmış klamlara da yer verilmiştir.